Alimenty a rozliczenie podatku w Niemczech – co można odliczyć od podatku, co trzeba opodatkować? Zasady opodatkowania

Czy alimenty podlegają opodatkowaniu w Niemczech? Czy można je odliczyć od podatku? Jakie obowiązki mają płacący i otrzymujący alimenty? To pytania, które zadaje sobie wielu Polaków pracujących za zachodnią granicą. System podatkowy w Niemczech różni się od polskiego, dlatego warto zrozumieć, jak w praktyce wygląda opodatkowanie alimentów, kto może skorzystać z odliczenia i jakie warunki trzeba spełnić, aby nie narazić się na dodatkowy obowiązek zapłaty podatku.

Ten artykuł to kompleksowy przewodnik po zasadach opodatkowania alimentów w Niemczech. Wyjaśniamy m.in.:

• jak działa niemiecki system podatkowy w odniesieniu do alimentów,
• czym różni się traktowanie świadczeń na dziecko od tych na byłego małżonka,
• kiedy można odliczyć alimenty od dochodu i jak to zrobić,
• jakie są obowiązki osób otrzymujących świadczenie,
• jakie konsekwencje podatkowe mogą wyniknąć z błędów w deklaracji.

Opodatkowanie alimentów w Niemczech

W niemieckim systemie podatkowym alimenty mogą, ale nie muszą być traktowane jako dochód podlegający opodatkowaniu. Wszystko zależy od tego:

• kto płaci świadczenie,
• kto je otrzymuje,
• na czyją rzecz alimenty są wypłacane.

Alimenty płacone na dzieci nie są objęte obowiązkiem podatkowym – nie trzeba ich zgłaszać w deklaracji, nie wpływają one na podatek dochodowy ani nie podlegają opodatkowaniu w Niemczech.

Z kolei alimenty płacone na rzecz byłego małżonka mogą już podlegać opodatkowaniu – pod warunkiem, że osoba płacąca złoży odpowiedni wniosek do urzędu skarbowego, a osoba otrzymująca alimenty wyrazi pisemną zgodę na ich wykazanie jako własny dochód.

Alimenty a podatek dochodowy – jak je rozliczyć?

W niemieckim prawie podatkowym istnieją dwie możliwości zakwalifikowania alimentów:

• jako Sonderausgaben (wydatki specjalne),
• jako außergewöhnliche Belastungen (wydatki nadzwyczajne).

W obu przypadkach celem jest zmniejszenie dochodu podlegającego opodatkowaniu, ale musisz spełnić konkretne warunki. Alimenty płacone na rzecz byłego małżonka mogą być odliczone od podatku dochodowego, o ile:

• nie są wypłacane na dziecko,
• płacący alimenty złożył wniosek do Finanzamt,
• alimenty są udokumentowane przelewem lub orzeczeniem sądowym,
• istnieje zgoda odbiorcy na traktowanie alimentów jako dochodu.

Jak odliczyć alimenty od podatku – krok po kroku

Aby odliczyć alimenty od podatku w Niemczech, musisz:

1. Zebrać dokumenty potwierdzające regularne płacenie alimentów – np. potwierdzenia przelewów.
2. Złożyć pisemny wniosek do urzędu skarbowego (Finanzamt).
3. Uzyskać zgodę od osoby otrzymującej świadczenie na uznanie go za dochód.
4. Wskazać, w jaki sposób chcesz alimenty odliczyć – jako Sonderausgabe lub als außergewöhnliche Belastung.

W 2025 roku maksymalna kwota, którą można odliczyć, wynosi około 13 805 euro rocznie. Ważne: nie można korzystać z obu metod odliczenia jednocześnie.

Kiedy alimenty mogą zmniejszyć zobowiązania podatkowe?

Alimenty mogą zmniejszyć zobowiązania podatkowe tylko wtedy, gdy dotyczą byłego małżonka, a nie dziecka. Kluczowe są tu trzy elementy:

• prawidłowe rozliczenie podatku,
• zgoda odbiorcy świadczenia,
• przestrzeganie limitów kwotowych.

Jeśli alimenty zostały poprawnie wykazane w deklaracji podatkowej, mogą zmniejszyć kwotę dochodu, od której naliczany jest podatek dochodowy, a w efekcie prowadzić do zwrotu podatku lub zmniejszenia dopłaty.

Czy osoba otrzymująca alimenty musi je wykazać jako dochód?

Tak, osoba otrzymująca alimenty musi je wykazać jako dochód, ale tylko w jednym przypadku: gdy płacący odlicza je od podatku i została podpisana odpowiednia zgoda. Wtedy świadczenie jest uznawane za dochód podlegający opodatkowaniu.

W praktyce oznacza to, że jeśli płacisz alimenty byłemu małżonkowi, a on nie wyrazi zgody – Ty nie możesz ich odliczyć od dochodu, a on nie musi wykazywać ich jako dochód w zeznaniu podatkowym.

Alimenty na dziecko a alimenty na byłego małżonka – różnice

To rozróżnienie jest fundamentalne w rozliczeniach podatkowych w Niemczech. Alimenty dziecięce nie są ani opodatkowane, ani odliczane – system uwzględnia je przez Kindergeld lub ulgi podatkowe na dziecko.

Płacone na byłego partnera alimenty są świadczeniem alimentacyjnym, które może mieć konsekwencje podatkowe po obu stronach.

Alimenty i rozliczenie wspólne – czy można połączyć świadczenie z ulgami?

W Niemczech małżonkowie mogą korzystać z opcji tzw. rozliczenia wspólnego (Zusammenveranlagung). Jeśli jednak doszło do separacji lub rozwodu, a jedno z nich płaci alimenty – nie ma możliwości wspólnego rozliczenia, ale można zastosować odliczenia alimentów.

Jeśli para nadal pozostaje w związku i tylko jedno płaci np. alimenty na dziecko z poprzedniego małżeństwa – mogą korzystać z rozliczenia wspólnego, ale alimenty nie będą uwzględniane jako odliczenie.

Jak alimenty wpływają na klasy podatkowe w Niemczech?

Klasy podatkowe w Niemczech mają wpływ na wysokość pobieranego podatku dochodowego i możliwość zastosowania ulg. Alimenty same w sobie nie zmieniają klasy, ale:

• po rozwodzie może dojść do zmiany klasy podatkowej,
• małżonek, który zostaje z dziećmi, może przejść do klasy 2 (z ulgą rodzinną),
• osoba samotna może mieć klasę 1, a po nowym małżeństwie – 4 lub 5.

W 2025 nadal obowiązuje sześć klas podatkowych, a wybór klasy wpływa na to, ile netto zostaje z pensji oraz na możliwość rozliczenia kosztów utrzymania.

Jakie dokumenty trzeba złożyć do urzędu skarbowego?

Aby prawidłowo wykazać alimenty w deklaracji podatkowej, przygotuj:

• orzeczenie sądu lub ugodę alimentacyjną,
• potwierdzenia przelewów bankowych (wpłat alimentów),
• pisemną zgodę osoby otrzymującej alimenty (jeśli mają być traktowane jako dochód),
• numer identyfikacyjny podatkowy obu stron (Steuernummer),
• wniosek o zastosowanie odliczenia w odpowiedniej formie.

Komplet dokumentów należy dołączyć do rocznego zeznania podatkowego. W przypadku rozliczeń między Niemcami a Polską – urząd skarbowy może poprosić o dokumenty w tłumaczeniu przysięgłym. 

Czy warto skorzystać z pomocy specjalisty?

Tak – jeśli masz wątpliwości co do rozliczeń podatku z Niemiec, chcesz poprawnie rozliczyć alimenty, zmieniłeś klasę podatkową lub nie wiesz, czy możesz coś odliczyć od podatku, specjalista to najlepsze rozwiązanie.

Specjalista:

• zna niemieckie prawo podatkowe,
• pomoże dobrać najkorzystniejszy sposób rozliczenia podatku,
• zadba o kompletność dokumentów,
• wskaże, jakie ulgi podatkowe możesz zastosować.

Polacy pracujący w Niemczech często korzystają z takich usług, ponieważ konsekwencje błędnego rozliczenia mogą być kosztowne – od utraconych ulg po obowiązek zapłaty podatku z odsetkami.

Najważniejsze rzeczy do zapamiętania: opodatkowanie alimentów w Niemczech

• Alimenty na dzieci nie podlegają opodatkowaniu i nie można ich odliczyć.
• Alimenty płacone na byłego małżonka można odliczyć – z limitem i zgodą odbiorcy.
• Osoba otrzymująca alimenty wykazuje je jako dochód tylko w przypadku zgody i odliczenia przez płacącego.
• Aby odliczyć alimenty, należy złożyć wniosek i załączyć wymagane dokumenty.
• Alimenty mogą wpłynąć na klasę podatkową po rozwodzie lub separacji.
• W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy doradcy podatkowego.
• W 2025 nie przewiduje się dużych zmian w zakresie zasad opodatkowania alimentów w Niemczech, ale trzeba przestrzegać aktualnych przepisów.

Kod rabatowy TimeTax

Kliknij tutaj i odbierz swój rabat 20%

Twój kod rabatowy:TTBLOG20

Jak skorzystać?

1Zaloguj się
na TimeTax Online

2Wypełnij krótki
formularz do rozliczenia

3Wpisz KOD RABATOWY podany wyżej

Regularnie oferujemy promocje, które pozwalają zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt procent wartości usługi rozliczenia podatku z zagranicy. Wśród nich znajdują się czasowe kody rabatowe dostępne na naszych mediach społecznościowych (Facebook TimeTax  i Instagram TimeTax).

Warto śledzić, zwłaszcza w sezonach rozliczeniowych (styczeń–kwiecień) oraz podczas akcji promocyjnych, takich jak Black Friday. Kody są ważne przez kilka dni lub tygodni, mają ograniczoną liczbę użyć, więc warto działać szybko.

Dodatkowo, osoby biorące udział w programie POLECAJ I ZARABIAJ otrzymują kod rabatowy 15% do dalszego udostępniania. Zarabiają 50 zł za każde rozliczenie z ich kodem.Nasi lojalni klienci, którzy korzystają z usług od minimum trzech lat, mogą skorzystać z gwarantowanej zniżki.

Obejmuje ona również usługi realizowane osobiście w Punktach Obsługi Klienta.Zniżki te jednak się nie sumują. Dlatego warto brać udział w konkursach organizowanych na naszych profilach, które mogą obniżyć cenę usługi nawet o 90%.